Fiyat Kazanç Oranı (P/E Oranı)
Hisse senetlerinin değerini değerlendirmek ve uygun yatırım fırsatlarını belirlemek önemlidir. Fiyat Kazanç Oranı (Price-to-Earnings Ratio veya P/E Ratio), yatırımcılar arasında yaygın olarak kullanılan bir değerleme ölçüsüdür. Bu makalede, Türkiye borsasından örneklerle P/E oranının ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve yatırımcılar için nasıl kullanılabileceğini inceleyeceğiz. Fiyat Kazanç Oranı (P/E oranı), bir şirketin hisse senedi fiyatının net gelirine oranını gösterir. Bu oran, bir hisse senedinin piyasa değerinin, şirketin kazandığı karları ne kadar yansıttığını gösterir. P/E oranı, yatırımcılara bir hisse senedinin "ucuz" veya "pahalı" olduğunu değerlendirmede yardımcı olabilir. Tek başına incelenmemeli, destekleyici bir gösterge olmalıdır. P/E oranı, iki temel bileşenden oluşur:
Piyasa Fiyatı (Price): Bir hisse senedinin güncel piyasa fiyatıdır. Yatırımcılar bu fiyatı kolayca öğrenebilirler.
Kazanç (Earnings): Bir hisse senedinin net geliridir. Bu, şirketin belirli bir dönemdeki karını temsil eder. Genellikle hisse senetleriyle ilgili finansal raporlarda bulunabilir.
P/E oranı, şu basit formülle hesaplanır:
P/E Oranı = Piyasa Fiyatı / Kazanç
Örneğin, bir hisse senedinin piyasa fiyatı 100 TL ve son dönemdeki kazancı 10 TL ise, P/E oranı:
P/E Oranı = 100 TL / 10 TL = 10
Bu durumda, hisse senedinin P/E oranı 10 olarak hesaplanır. P/E Oranı Nasıl Yorumlanır?
P/E oranı, yatırımcılara bir hisse senedinin değerini anlamalarına yardımcı olurken, aynı zamanda bazı önemli noktaları göz önünde bulundurmak önemlidir:
Düşük P/E Oranı: Düşük bir P/E oranı, genellikle hisse senedinin ucuz olduğunu gösterebilir. Ancak, düşük P/E oranına sahip bir hisse senedi, düşük karlılık veya büyüme potansiyeli gösteriyor olabilir.
Yüksek P/E Oranı: Yüksek bir P/E oranı, hisse senedinin pahalı olduğunu gösterebilir. Ancak, yüksek P/E oranına sahip bir hisse senedi, yatırımcıların şirketin büyüme potansiyelini yüksek gördüğünü düşündüğünü gösterebilir.
***Sektör Karşılaştırması: P/E oranını değerlendirirken, aynı sektördeki diğer şirketlerle karşılaştırmak önemlidir. Bir şirketin P/E oranı, sektörün ortalama P/E oranının üzerinde veya altında olabilir.
Geleceğe Dönük Görünüm: P/E oranı, geçmiş kazançlara dayalıdır, bu nedenle gelecekteki büyüme ve karlılık potansiyelini değerlendirirken dikkate alınmalıdır.
Fiyat Kazanç Oranı için sektör içi rasyoları incelemek önemlidir.
Tablo 1: EREGL Hisse Senedi Fiyat/Kazanç Oranı
Tablo 1' de EREGL hisse senedinin F/K ya da P/E oranını görmekteyiz. Görüldüğü üzere şirketin PD/DD oranı 1.01 gibi oldukça normal bir değerdeyken, F/K oranı 84.58 gibi yüksek bir değere ulaşmıştır. Bunun temel sebebi son çeyrek bilançoda sergilediği zarar durumudur. Bu sebepten dolayı EREGL hisse senedini sadece bu kıstas ile 'pahalı' olarak yorumlamak büyük bir hata olacaktır. Farklı rasyolar ile kıstas gerekir.