İşletmelerin finansal durumlarını değerlendirmek ve gelecekteki mali başarılarını tahmin etmek için bir dizi finansal oran kullanılır. Bu oranlar, bir işletmenin sağlığı, istikrarı ve ödeme kapasitesi hakkında önemli bilgiler sunar. Likidite oranları da bu kritik finansal oranlardan biridir. Likidite, bir işletmenin kısa vadeli borçlarını ödemek için sahip olduğu varlıkları değerlendiren bir ölçüdür ve işletmenin finansal esnekliğini gösterir.
Likidite Oranları Nedir?
Likidite oranları, bir işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme kabiliyetini değerlendirmek için kullanılan oranlardır. Likidite, nakit veya nakit benzeri varlıkların mevcut durumu ve işletmenin kısa vadeli finansal yükümlülüklerini nasıl karşılayabileceğini gösterir.
Neden Likidite Oranları Önemlidir?
Likidite oranları, işletmelerin finansal sağlığını ve mali yönetim becerilerini değerlendirmek için kritik bir araçtır. İşletmeler, likidite oranlarını düzenli olarak izleyerek nakit akışlarını kontrol edebilirler. Ayrıca, finansal kararlar alırken bu oranları kullanarak işletmenin kısa vadeli ve uzun vadeli finansal hedeflerini daha iyi planlayabilirler. 1. Cari Oran (Current Ratio):
Cari oran, işletmenin kısa vadeli finansal sağlığını değerlendiren bir orandır. Bu oran, işletmenin mevcut varlıklarının (nakit, stoklar, alacaklar vb.) mevcut kısa vadeli borçlarına (kısa vadeli krediler, tedarikçi borçları vb.) bölünmesiyle hesaplanır. Cari oran, işletmenin kısa vadeli ödeme kapasitesini gösterir.
Örnek: Bir işletmenin 200.000 TL nakiti, 50.000 TL stoku, 30.000 TL alacağı ve 100.000 TL kısa vadeli borcu olduğunu varsayalım. Cari oranı hesaplamak için:
Cari Oran = (200,000+50,000+30,000)/100,000=2.8
Bu durumda, işletmenin cari oranı 2.8'dir, yani her 1 TL kısa vadeli borcu karşılamak için 2.8 TL likiditeye sahiptir. Cari oranı sektör ortalamasının üzerinde olan şirketler tercih sebebi olabilir.
2. Asit-Test Oranı (Quick Ratio veya Acid-Test Ratio):
Asit-test oranı, işletmenin nakit ve nakit benzeri varlıklarını (nakit, banka hesapları, hızlıca satabilir menkul kıymetler vb.) mevcut kısa vadeli borçlarına bölen bir orandır. Bu oran, işletmenin acil durumlarda borçlarını ödeme kabiliyetini değerlendirir.
Örnek: Yukarıdaki örneği kullanarak, işletmenin 200.000 TL nakdi ve 10.000 TL banka hesabı olduğunu düşünelim. Hızlı likidite oranını(Asit-Test) hesaplamak için:
Asit- Test Oranı = (200,000+10,000)/100,000=2.1HızlıLikiditeOranı=(200,000+10,000)/100,000=2.1
Bu durumda, işletmenin hızlı likidite oranı 2.1'dir, yani her 1 TL kısa vadeli borcu karşılamak için 2.1 TL hızlıca satabilir varlığa sahiptir.
3. Nakit Oranı (Cash Ratio):
Nakit oranı, işletmenin sadece nakit ve nakit benzeri varlıklarının (genellikle sadece nakit) mevcut kısa vadeli borçlarına bölünmesiyle hesaplanır. Bu oran, işletmenin sadece nakit kullanarak borçlarını ödeme kapasitesini gösterir.
Örnek: İşletmenin 200.000 TL nakdi ve 100.000 TL kısa vadeli borcu olduğunu varsayalım. Nakit oranını hesaplamak için:
Nakit Oranı = 200,000/100,000=2NakitOranı=200,000/100,000=2
Bu durumda, işletmenin nakit oranı 2'dir, yani her 1 TL kısa vadeli borcu nakit kullanarak karşılayabilecek kadar nakde sahiptir.
Bu finansal oranlar, işletmelerin likidite durumunu değerlendirmek ve finansal riskleri yönetmek için kullanılır. İşletmeler, bu oranları düzenli olarak izleyerek ve analiz ederek mali kararlarını daha sağlam temellere oturtabilirler.
Örnek olarak;
06.10.2023 tarihinde Cari Oran rasyosuna göre sıralanmış olan Borsa İstanbul hisse senetlerini aşağıda görmektesiniz.
Bu rasyo şirketin kısa vadede kendini çevirebilme gücünün yüksek olduğunu gösterse de tek başına yatırım kararı için kıstas olamaz.
Tablo 1: Cari Orana Sıralı Hisse Senetleri
Comments